Hét hondenprogramma voor mensen!

Thema 1: Vermenselijking van de hond

In ons nieuwe hondenprogramma gaan wij ons richten op:

Het opvoeden van het baasje, de verzorger van de hond

Het begeleiden van deze verzorger.

Het ondersteunen van deze verzorger bij de soms niet zo makkelijke taak van het positief opvoeden van je hond

Waar staat dit programma voor?

Wij van eengelukkigehond willen de hond in zijn kracht zetten!

Dit gaan wij bereiken door de verzorger van de hond begeleiding aan te bieden, haar of hem te ondersteunen én onderwijzen. Dit doen we o.a. door kennis en vaardigheden aan te rijken aan de verzorger, zodat de hond de béste versie van zichzelf kan zijn.

Laten we beginnen met het delen van kennis over het gedrag van jouw hond. Waarom doet hij wat hij doet, waarom doet hij sommige dingen juist niet terwijl jij dat wel graag zou willen én wat zou jij allemaal kunnen doen om jullie band nog sterker maken dan dat hij al is.

Het gedrag van je hond

Het gedrag van jouw hond kan beïnvloed worden door verschillende factoren. Ik zal er een aantal opnoemen:

  1. Vermenselijking, ook wel antropomorfisme genoemd
  2. Domesticatie (en mag jouw hond écht hond zijn?)
  3. Spiegelen
  4. Opvoeding
  5. Trauma ervaring
  6. Pijn
  7. Uiteraard nog veel meer, maar we richten onze kennis voor nu op bovenstaande thema’s

Elke week zal ik 1 thema met jullie bespreken. Ik zal uitleggen wat het thema precies inhoudt en ik geef concrete tips voor de omgang met je hond. Vandaag leg ik uit wat wordt bedoeld met vermenselijking van de hond.

Vermenselijking van de hond

Dit betekent dat de hond zich mag gedragen als mens. Hij slaapt bijvoorbeeld bij jou in bed en/of hij eet aan tafel mee. Ook het aandoen van kleding bij een hond is een vermenselijking (uitzonderingen zijn medische redenen of enkel vacht honden in de winter).

Een ander woord voor vermenselijking is antropomorfisme. Dit betekent dat we menselijke gevoelens en emoties toekennen aan de hond. Gedrag, lichaamshouding en de gezichtsuitdrukking van een hond wordt verklaard vanuit menselijke begrippen. Bijvoorbeeld: “Hij kijkt zo verdrietig omdat ik net vertelde dat hij iets niet mocht doen.”

Daarnaast is het fokken van honden met een platte snuit omdat dit er schattig uitziet ook een vermenselijking. Echter er kunnen hierdoor allerlei gezondheidsrisico’s door ontstaan zoals benauwdheid en spijsverteringsproblemen.

Andere voorbeelden zijn nog:

  • Hondenproblemen proberen op te lossen vanuit menselijke psychologie. Bijvoorbeeld knuffelen van angstige honden of honden optillen net als kleine kinderen (wat overigens heel onnatuurlijk is voor honden, zo hoog boven de grond).
  • Denken dat honden ons begrijpen wanneer we een verhaal tegen hem vertellen en frustraties tonen wanneer hij niet doet wat wil op dat moment van hem willen.

Vermenselijking kan ontstaan omdat we de hond zien als onze gelijken, onze vriend, onze kind of onze steun en toeverlaat. Een hond kan ons heel veel bieden, maar het blijft belangrijk om te zien dat een hond niet zo is als wij. Een hond kijkt niet zielig omdat hij geen koekje van jou krijgt, dit is alleen maar een menselijke  gedachte, geen dierlijke reactie. Hij is niet boos omdat jij naar hem schreeuwde, dit is alleen maar een invulling vanuit ons menselijk perspectief

Welke emoties voelt een hond?

Het antropomorfisme heeft niks te maken met de gedachte dat honden geen gevoel hebben en niet intelligent kunnen zijn. Honden hebben wel zeker gevoelens en emoties, deze worden prachtig omschreven door J. Panksepp. Neuro-wetenschapper en psycho-bioloog. Hij identificeerde de emotioneel-motivationele systemen bij de hond.

Emoties die een hond kan voelen zijn:

  • Hoop & verwachting
  • Angst & ongerustheid
  • Boosheid & frustratie
  • Eenzaamheid & verdriet
  • Liefde
  • Seksueel verlangen
  • Plezier
  • Haat
  • Pijn

Bij vermenselijking interpreteren we het gedrag van de hond op een menselijke manier. Toch is er wel verschil tussen de honden-emoties en de hondenpsychologie en de mensen-emoties en de mensenpsychologie. Een van deze verschillen is, een hond reageert vaak instinctief en een mens reageert vaak intellectueel. Wij mensen hebben een bewustzijn wat het mogelijk maakt om gevolgen te overzien en hierop onze keuzes aan te passen. Honden bezitten dit bewustzijn niet en leven met name vanuit hun instinct.

Hoe ontstaan dan gedragsproblemen?

Wanneer je jouw hond in sommige situaties niet goed begrijpt en zijn taal niet voldoende  spreekt kan dit leiden tot misverstanden. Misverstanden en onbegrip kunnen leiden tot het maken van verkeerde keuzes wat als gevolg kan hebben dat de hond hierdoor gedragsproblemen ontwikkeld. Ik zal het uitleggen:

Honden leven vanuit instinct. Ze schieten bijvoorbeeld achter een konijn of een vogel aan als deze voorbij komt en als tweede voorbeeld: reu’en worden enorm aangetrokken tot loopse teven, hij wil hier naar toe. Hij zal niet nadenken over de consequenties van zijn gedrag, hij is bijvoorbeeld niet bezorgd over een mogelijk boze andere eigenaar of het uit het oog verliezen van zijn eigen eigenaar.

Instinctief betekent dus een aangeboren en soortspecifiek gedragspatroon waarbij denken geen rol speelt.

Een mens daarentegen kan intellectueel, spiritueel, emotioneel of instinctief handelen.

Je kent de woorden wel, ‘handel je vanuit je hoofd of handel je vanuit je hart?’ Handelen vanuit je hoofd is intellectueel. Een ander woord voor intellectueel is dus verstandelijk.

Omdat wij mensen (over het algemeen) nadenken over oorzaak en gevolg, zijn wij wél bezig met de consequenties van onze handelingen en roepen wij onze hond terug vóórdat hij wegschiet achter dat konijn aan en zodat wij het niet uit het oog verliezen.

Onbegrip van de hond met als gevolg gedragsproblemen

Vaak wordt het instinct van de hond onderdrukt. De hond wordt niet begrepen zoals hij écht is en dit kan hem erg ongelukkig maken. Een ongelukkige hond zal sneller gedragsproblemen ontwikkelen dan een gelukkige hond. Verdieping zoeken in de gedragskenmerken van de (ras-specifieke) hond en zijn bijbehorende psychologie kan je enorm helpen in de omgang met hem.

Ik zal nog een voorbeeld geven. Soms zie ik mensen mopperen op hun hond omdat hij niet naar hen luistert. Ze geven hem een commando in het bos wat hij normaal gesproken goed kent, zoals ‘zit en blijf’. Alleen nu luistert hij niet. Zeker jonge honden in training kunnen dit gedrag vaker laten zien. De eigenaar zegt dan nog: ‘Hij is gewoon eigenwijs, hij kan het wel hoor want thuis doet hij het wel’. Maar dat is het nu net. Wat hij thuis misschien heel goed kan, betekent niet dat hij dat in het bos ook kan. Een hond leert niet helzelfde als een mens. Een hond leert plaatsgebonden en de context speelt altijd een rol. In deze video leg ik uitgebreid uit, verdiep je er eens in: “Hoe leert een hond?”
Al dat gemopper is niet goed voor de band tussen de verzorger en de hond. De hond voelt de frustratie van de verzorger wat hem echt niet helpt om beter te gaan luisteren. Het verwart hem juist en hij zal hierdoor mogelijk eigen keuzes gaan maken wat de mens dan weer bestempelt als ongehoorzaamheid.

Is vermenselijking erg?

Natuurlijk vermenselijken we allemaal wel een ons huisdier. We voeren soms hele gesprekken tegen de hond. Hier is eigenlijk niks mis mee en kan erg gezellig voor jou zijn. Daarnaast krijgt de hond aandacht wat de meeste honden ook erg fijn vinden. Het is wel een probleem als je de hond in een gesprek gaat uitleggen wat hij verkeerd heeft gedaan of wat hij de volgende keer anders mag doen. Dit snapt hij natuurlijk niet. Ook boos worden of het negeren van je hond omdat hij niet begrijpt en niet luistert naar wat jij vertelt is uiteraard niet de juiste manier van omgaan met je hond. Honden hebben duidelijkheid nodig. Ze spreken niet de mensentaal, maar de hondentaal. Als jij in mensentaal met hen communiceert, verbaal en non-verbaal, creëer je onduidelijkheid en dat geeft chaos en verwarring. Dit leidt weer tot ongewenst gedrag om jullie niet samen op een lijn zitten. Leer honds te spreken, kijk bij onderstaande tips hoe je dit kan leren.

DRIE BELANGRIJKE TIPS

Drie tips om je hond op de juiste manier te zien: als een hond en niet als een mens:

Tip 1: Spreek honds!

Honden communiceren grotendeels non verbaal en met lichaamstaal. Wat Welke gedragssignalen zijn er en hoe interpreteer ik deze? Een aanrader is het boekje van Turid Rugaas: Kalmerende signalen Wat straal ik zelf uit met mijn lichaamstaal? In hoeverre ben ik duidelijk voor de hond? Honden zijn van nature conflict vermijdend. Helaas wordt dit door ons vaak verkeerd geïnterpreteerd. Turid heeft ook een mooi boekje geschreven over Blafgedrag bij honden. Dit kan jou helpen je hond beter te begrijpen en vanuit daar betere keuzes te maken in het contact met je hond. Onze scholing Verbinding & Balans en onze gedragstherapie aan huis kunnen ook helpen je hond beter te leren begrijpen en om handvatten te ontvangen.

Tip 2 Leer het instinct van je hond begrijpen

Wat zijn de hond zijn instincten? Hoe kan ik hiermee omgaan? Hij is niet ondeugend, maar hij reageert instinctief. Verdiep je in de hondenpsychologie. Elk dier heeft een eigen psychologie, hoe meer kennis jij hebt, hoe beter de keuzes zijn die je gaat maken. Onze online cursus: ‘Een hond in balans’, leert je heel veel over de basisbehoeften van je hond en de juiste omgang met hem zodat hij een gelukkige hond kan zijn. Een mooie cursus vol kennis en video’s voor zowel jonge honden als oudere honden.

Tip 3: Houd je eigen emoties van bij jezelf

Creëer bewustzijn op je eigen emoties en ken deze niet toe aan je hond. Je hond is geen mens en hij denkt en voelt niet de emoties zoals wij dat ervaren, niet in onze complexiteit daarvan. Een hond heeft behoefte aan een stabiele, evenwichtige verzorger. Hoe meer je hem dit kan bieden, hoe makkelijker hij jou zal volgen en gehoorzamen.

Tot de volgende keer

De volgende keer gaan we verder kijken wat nog meer het gedrag van jouw hond kan beïnvloeden. Ik zal dan kennis delen over thema 2:

  1. Vermenselijking
  2. Domesticatie (en mag jouw hond écht hond zijn?)
  3. Spiegelen
  4. Opvoeding
  5. Trauma ervaringen

Domesticatie van de hond

Domesticatie is het veranderingsproces van wilde dieren naar tamme dieren. Dit zijn de dieren die door mensen worden gehouden. Gedomesticeerde dieren moeten in nauwe relatie met de mens samenleven en moeten daarom tam zijn. Ook moeten de dieren voldoen aan bepaalde verwachtingen die de eigenaren hebben, ze hebben dus vaak een taak en functie voor de mens. Denk aan honden die het erf moeten beschermen, honden die een metgezel moeten zijn, honden die het huis bewaken, honden die als maatje / vriend zich moeten gedragen.